Recensie Theaterparadijs.nl is binnen!

Ida van Dril speelt Hamlet
Door Andy Doornhein – foto’s Etienne Hessels

Het toneel is nagenoeg leeg. Slechts een kleine kubus in een spotlight vanuit het plafond is zichtbaar. In dit lege speelvlak begint de nieuwe voorstelling van Ida van Dril: Hamlet.

Hamlet is een tragedie van William Shakespeare, geschreven rond 1600. Het stuk draait om prins Hamlet van Denemarken, die rouwt om de dood van zijn vader, koning Hamlet. Wanneer de geest van zijn vader verschijnt en onthult dat hij is vermoord door zijn eigen broer, Claudius, zweert Hamlet wraak. Claudius heeft niet alleen de troon overgenomen, maar is ook met Hamlets moeder, Gertrude, getrouwd. Hamlet doet alsof hij gek is om zijn vijanden te misleiden en de waarheid te achterhalen. Zijn gedrag veroorzaakt verwarring en wantrouwen, vooral bij Ophelia, zijn geliefde, en haar vader Polonius.

Door intriges en misverstanden raken meerdere personages verwikkeld in de tragedie. Hamlet doodt per ongeluk Polonius, wat leidt tot Ophelia’s waanzin en zelfmoord. Uiteindelijk eindigt het verhaal in een bloedbad: Hamlet, Claudius, Gertrude en Ophelia’s broer Laertes komen om in een dodelijk duel. Voor zijn dood slaagt Hamlet erin wraak te nemen op Claudius. Het stuk onderzoekt thema’s als wraak, verraad, twijfel en de zin van het leven. De beroemde monoloog “To be or not to be” reflecteert Hamlets innerlijke worsteling met leven en dood. Hamlet blijft een van de meest invloedrijke en opgevoerde toneelstukken ooit.

Maar draait het vanavond wel echt om deze bloederige wraaktragedie? Van Dril is naast bevlogen actrice ook gewoon moeder. Gescheiden, met een puberende zoon. Terwijl de voorstelling in eerste instantie lijkt uit te monden in een moderne versie van dit eeuwenoude toneelstuk, volgt al snel een onverwachte wending: het stuk wordt verweven met haar eigen leven. Van Dril worstelt met het ongrijpbare gedrag van haar zoon, en haar relatie met haar ex laat ook te wensen over. Hoezeer ze haar best ook doet om haar zoon te bereiken, het lijkt allemaal vruchteloos. De pop die Hamlet voorstelt, transformeert met eenvoudige middelen naar haar zoon. Terwijl Hamlet worstelt met de vraag hoe hij de dood van zijn vader kan wreken, kampt de zoon met de dilemma’s van de huidige generatie. Hij duikt weg in het scherm van zijn telefoon, terwijl zijn moeder wanhopig probeert contact te maken.

De verhalen van Shakespeare’s Hamlet en Van Drils persoonlijke leven worden op subtiele wijze met elkaar verweven. De overgangen zijn naadloos, mede dankzij het prachtige lichtontwerp. De schitterende poppen van Kathelijne Monnens komen, door het spel van Van Dril, tot leven op een manier die ontroert. Een kleine draai van een hoofd of de houding van een hand zegt soms meer dan duizend woorden. Het creatieve stempel van regisseur Fred Delfgauw is hier onmiskenbaar zichtbaar.

Terwijl het drama zich in het Deense paleis ontvouwt, wordt ook de relatie tussen Van Dril en haar zoon steeds emotioneler. De wanhoop van de moeder wordt voelbaar in de zaal. Gelukkig is er ook voldoende humor in de voorstelling verwerkt, met als hoogtepunt de scène op het kerkhof met de grafdelver. Deze komische momenten geven het drama extra impact en versterken de emotionele lading.

Van Dril weet haar emoties op een meesterlijke manier over te brengen via haar poppen. De onmacht en de onvoorwaardelijke liefde voor haar kind dringen diep door. De ontknoping laat een onuitwisbare indruk achter, en menigeen verlaat de zaal met de vraag: Waar heb ik zojuist naar gekeken? – maar dan in de meest positieve zin van het woord.

Hamlet is een indrukwekkende poppentheatervoorstelling voor volwassenen, met thema’s die voor velen herkenbaar zijn. Op aangrijpende en meeslepende wijze gespeeld. Een voorstelling waar je thuis nog uren over napraat.